Δευτέρα 3 Νοεμβρίου 2008

ΙΣΙΟΔΕΙΑ ΑΝΘΡΩΠΟΓΟΝΙΑ



Σύμφωνα με τον Ησίοδο ο Δίας και Ο Προμηθέας βρίσκονταν σε μεγάλη αντιμαχία. Έτσι με εντολή του Δία ο Ήφαιστος πλάθει με χώμα και νερό την Πανδώρα,την πρώτη γυναίκα. Η Αφροδίτη και οι Χάριτες τη στολίζουν με χάρη, η Αθηνά της διδάσκει τις τέχνες και τέλος ο Ερμής της φυτεύει μέσα στα στήθη της τα ψέματα και τα πλάνα λόγια που μπορούν να προκαλέσουν μεγάλη συμφορά. Η Πανδώρα άνοιξε και το καπάκι από το κουτί που περιείχε όλα τα κακά του κόσμου κι έτσι "μύρια πάθη στους ανθρώπους σκόρπισαν".

Πρωταγόρας (Πλατωνικός διάλογος)

Σύμφωνα με τον πλατωνικό διάλογο οι θεοί έπλασαν τα ζώα μέσα από γη και φωτιά, σμίγοντας και όσα με τη φωτιά και με τη γη γίνονταν κράμα. Όταν έπρεπε να τα στείλουν στο φως πρόσταξαν τον Προμηθέα και τον Επιμηθέα να τα στολίσουν και να μοιράσουν δυνάμεις στο καθένα, όπως έπρεπε. Ο Προμηθέας ζήτησε από τον Επιμηθέα να κάνει τη διανομή, αλλά επειδή ο δεύτερος δεν ήταν όσο σοφός απαιτούσε το έργο έκανε κακή διαχείριση, ξόδεψε όλες τις δυνάμεις και άφησε αστόλιστο το γένος των ανθρώπων. Ο Προμηθέας ψάχνοντας να βρει σωτηρία για τους ανθρώπους έκλεψε από τον Ήφαιστο και την Αθηνά την έντεχνη σοφία μαζί με τη φωτιά και τους τα χάρισε. Βέβαια για την πράξη του αυτή ο Προμηθέας τιμωρήθηκε σκληρά από τους θεούς.

Σε άλλους μύθους ο Προμηθέας ενώνεται με την πρώτη γυναίκα την Πανδώρα, που γεννά το Δευκαλίωνα και την Πύρρα και γίνεται ο γενάρχης των ανθρώπων γενικά και των Ελλήνων ειδικά. Ο Προμηθέας δίδαξε στους ανθρώπους τις τέχνες και τις επιστήμες με τις οποίες επιβίωσαν.

Ο Δευκαλίωνας και η Πύρρα

Στον Πίνδαρο και στον Απολλόδωρο συναντάμε μετακατακλυσμιαίες ανθρωπογονίες. Τα πολύ παλιά χρόνια επειδή οι άνθρωποι είχαν γίνει κακοί ο Δίας αποφάσισε να τους εξαφανίσει με κατακλυσμό. Με συμβουλή του Προμηθέα (του προστάτη των ανθρώπων) ο Δευκαλίωνας κατασκεύασε μια λάρνακα και κλείστηκε μέσα σε αυτήν μαζί με τη γυναίκα του την Πύρρα και όλα τα απαραίτητα εφόδια. Όταν τα νερά του κατακλυσμού σκέπασαν τα πάντα, η λάρνακα του Δευκαλίωνα που ταξίδευε πολλές μέρες προσάραξε σε μια βουνοκορφή, στον Παρνασσό (ή στην Όρθρη ή στον Άθω ή στη Δωδώνη). Όταν η βροχή σταμάτησε και τα νερά αποτραβήχτηκαν ο Δευκαλίωνας και η Πύρρα βγήκαν από τη λάρνακα και αφού ευχαρίστησαν το Δία που τους έσωσε του ζήτησαν να δημιουργήσει εκ νέου ανθρώπους. Ακολουθώντας τις οδηγίες του θεού, ο Δευκαλίων και η Πύρρα σκέπασαν τα πρόσωπά τους και στη συνέχεια έπαιρναν πέτρες από τη γη και τις έριχναν πίσω από την πλάτη τους χωρίς να κοιτάζουν. Από τα λιθάρια που έριξε ο Δευκαλίωνας γεννήθηκαν οι άνδρες, ενώ από τα λιθάρια που έριξε η Πύρρα γεννήθηκαν οι γυναίκες. Οι άνθρωποι που δημιουργήθηκαν από τις πέτρες ονομάστηκαν λαός, δηλαδή οι άνθρωποι που γεννήθηκαν από τις πέτρες, επειδή στα αρχαία Ελληνικά η πέτρα ονομάζεται λας. Από το Δευκαλίωνα και την Πύρρα γεννήθηκε και ο Έλληνας, από τον οποίο έλκουμε το όνομά μας.

Συμπόσιον ( και πάλι Πλάτωνας)

Σύμφωνα με αυτόν το μύθο το ανθρώπινο γένος στην αρχή διακρινόταν σε τρία φύλα, αρσενικό, θηλυκό και μεικτό. Το κάθε σώμα ήταν σφαιρικό και είχε διπλές σειρές από μέλη και όργανα. Διέθετε υπερβολική δύναμη και αλαζονεία, και οι θεοί επειδή ήθελαν να περιορίσουν αυτά τα φαινόμενα έκοψαν το κάθε σώμα στα δύο, δηλαδή από κάθε σώμα δημιουργήθηκαν δυο άνθρωποι. Οι άνθρωποι αυτοί επειδή είναι και επειδή νιώθουν μισοί επιδιώκουν με τον έρωτα, ετεροφυλόφιλο ή ομοφυλόφιλο, να ενωθούν πάλι με το χαμένο μισό τους. Ο Πλάτωνας ξεφεύγοντας από τη φυσιογνωμία του μύθου προσπαθεί να εξηγήσει την οποιαδήποτε ερωτική έλξη σαν τάση επανασύνδεσης του καθενός με το χαμένο κομμάτι του.

Πηγές

Ησίοδος, Θεογονία
Πλάτων, Πρωταγόρας
Πλάτων, Συμπόσιο
Οβίδιος, Μεταμορφώσεις
Απολλόδωρος, Βιβλιοθήκη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου