Γιόγκα και Ορθόδοξη πνευματική παράδοση

Μία εξαιρετική εκδήλωση που διοργάνωσε η Ιερά Μητρόπολη Μαρωνείας και Κομοτηνής είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε το Σάββατο 23 Φεβρουαρίου στην αίθουσα του Ιδρύματος Παπανικολάου, με καλεσμένο τον μοναχό Αρσένιο Βλιαγκόφτη, έναν από τους πλέον ειδικούς ανθρώπους σήμερα στην Ελλάδα σε θέματα αιρέσεων και θρησκευτικών σεχτών - και συν τοις άλλοις σύμβουλο έκδοσης του γνωστού μας (και πολύ αγαπημένου) περιοδικού «Παρακαταθήκη», ο οποίος μίλησε με θέμα «Γιόγκα και ορθόδοξη πνευματική παράδοση». Με ιδιαίτερα χαρισματικό λόγο και με τρόπο νηφάλιο και βαθύτατα διεισδυτικό, ο π. Αρσένιος κάλυψε ολοκληρωμένα και σφαιρικά το θέμα «γιόγκα», τόσο από επιστημονικής-ιατρικής, όσο βεβαίως και από πνευματικής πλευράς. Όσον αφορά την πρώτη παράμετρο, στάθηκε στις βαρύτατες παρενέργειες που μπορεί να προκαλέσει η γιόγκα στο ανθρώπινο σώμα, επικαλούμενος την ύπαρξη μιας τεράστιας διεθνούς επιστημονικής βιβλιογραφίας από τον ιατρικό και ψυχιατρικό χώρο, από την οποία προκύπτει ότι πέραν μιας σωματικής ευεξίας που προκαλεί σε αρχικά στάδια (όπως συμβαίνει πάντως και με κάθε είδος γυμναστικής), μπορεί στη συνέχεια να προκαλέσει τρομερές βλάβες στην ανθρώπινη υγεία, όπως διατάραξη της ορμονικής ισορροπίας (εξαιτίας της πίεσης που ασκείται με τις ασάνες στους ενδοκρινείς αδένες), ψυχολογικές διαταραχές, ή ακόμη και σχιζοφρένεια ή καρκίνο (με την είσοδο σε πιο προχωρημένες φάσεις, όπως η Κουνταλίνι ή η Κρίγια γιόγκα).
Οι κίνδυνοι αυτοί, που τους ομολογεί μάλιστα και ο ίδιος ο διάσημος γκουρού Σατυανάντα, δείχνουν πόσο επιβλαβής είναι στην πραγματικότητα η γιόγκα για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Πέραν όμως της ιατρικής πλευράς, ο π. Αρσένιος στάθηκε κυρίως στο θέμα της γιόγκα ως πνευματικού-θρησκευτικού φαινομένου, καθώς ξεκαθάρισε άλλωστε εξαρχής ότι δεν είναι απλά μία μορφή σωματικής άσκησης, όπως κατά κόρον προβάλλεται στον σύγχρονο δυτικό κόσμο (για τους αφελείς, συμπληρώνουμε εμείς), αλλά αναπόσπαστο τμήμα των ανατολικών θρησκειών, ανεξάρτητα και σε αποσύνδεση από τις οποίες δεν μπορεί ούτε πραγματικά να εφαρμοστεί, ούτε όμως και να μελετηθεί. Όπως τονίζει άλλωστε και η Μπαγκαβάτ Γκιτά, το ιερό βιβλίο του Ινδουισμού, αλλά παραδέχεται και ο ίδιος ο Σατυανάντα, πρόκειται για καθαρά θεϊκό δημιούργημα, που έδωσε στους ανθρώπους ο «θεός» Κρίσνα ως μια μορφή λατρείας και ως δρόμο που οδηγεί προς αυτόν. Εδώ ήρθε μοιραία και η σύγκριση με την ορθόδοξη πνευματική παράδοση. Ξεκινώντας από την «παγίδα» της υποτιθέμενης (και συχνά προβαλλόμενης) ομοιότητας της γιόγκα με τη νοερά προσευχή της ησυχαστικής μας παράδοσης, ο π. Αρσένιος αναφέρθηκε εκτενώς στην έννοια της ορθόδοξης προσευχής, τεκμηριώνοντας με θεολογικά επιχειρήματα ότι η τελευταία, ως τρόπος επικοινωνίας με τον Τριαδικό Θεό, ουδεμία σχέση έχει με τον διαλογισμό, που είναι καθαρά ένα μέσο αυτούπνωσης και αυθυποβολής, που συνδέεται ουσιαστικά με τη θεοποίηση του γκουρού και την επίκληση σκοτεινών δυνάμεων, σχετίζεται δε ακόμη με ακουστικές και οπτικές παραισθήσεις (οι οποίες «ερμηνεύονται» ως πνευματικά γεγονότα και ως πνευματική πρόοδος). Προχώρησε όμως και σε ευρύτερη ανάλυση των ανατολικών θρησκευτικών δοξασιών, στεκόμενος - πέραν του διαλογισμού - και σε άλλες κυρίαρχες έννοιες όπως η μετενσάρκωση και το κάρμα, καθώς και στον τρόπο που αυτές καθορίζουν (και ουσιαστικά ποδηγετούν) όχι μόνο τις πνευματικές, αλλά και τις κοινωνικές αντιλήψεις και όλη γενικά την κοσμοθεωρία των οπαδών τους.
Μετά την ομιλία του π. Αρσενίου ακολούθησαν πάρα πολλές ερωτήσεις, για τις οποίες θα μπορούσαμε να παρατηρήσουμε ότι συχνά έδειχναν μία πολύ νεφελώδη ή και εντελώς ανύπαρκτη γνώση του θέματος. Πέραν λοιπόν του σχετικού και σαφώς υποψιασμένου κοινού, υπήρχαν και αρκετοί ανυποψίαστοι που προσήλθαν στην εκδήλωση από περιέργεια ή για να καλύψουν βασικές τους γνωστικές ελλείψεις πάνω στο ζήτημα της γιόγκα. Όλοι μας βγήκαμε αναμφίβολα πολύ ωφελημένοι, όμως αυτό το τελευταίο ίσως να ήταν εν τέλει και το μεγαλύτερο κέρδος αυτής της εξαιρετικής βραδιάς.

Η φωτογραφία είναι από εδώ
ΠΗΓΗ