Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου 2009

To Ευαγγέλιο του Ιούδα


"Αλλά εσύ θα τους υπερβείς όλους αυτούς,
γιατί εσύ θα θυσιάσεις τον άνθρωπο που με ενδύει..."
Ήταν λίγο πριν από το Πάσχα των Ορθόδοξων και των Καθολικών, όταν η National Geographic Society, αποφάσισε να δημοσιεύσει τη μετάφραση ενός αρχαίου κειμένου, χρονολογούμενου μεταξύ του 2ου και του 3ου μ. Χ αιώνα, το οποίο θα έδινε μια απάντηση στο ερώτημα που από τα πρωτοχριστιανικά χρόνια απασχόλησε τους θεολόγους: για ποιο λόγο ο Ιούδας ο Ισκαριώτης αποφάσισε να προδώσει το Δάσκαλο που είχαν λατρέψει μαθητές και πιστοί, έναν άνθρωπο που, κατά γενική ομολογία, δεν είχε βλάψει ποτέ κανέναν, εκτός από την ιουδαϊκή πίστη, έναν άνθρωπο που για το ιερατείο ήταν στην καλύτερη περίπτωση ένας προφήτης του Γιαχβέ και στη χειρότερη ένας ψευδοπροφήτης που αυτοαποκαλούνταν "υιός του Θεού"; Το κείμενο, λοιπόν αυτό, που τιτλοφορήθηκε ως "ευαγγέλιο", αποτελεί τμήμα του χειρόγραφου Tchacos (από το όνομα της ελληνικής καταγωγής κατόχου του), που εκτός του "ευαγγελίου", περιλαμβάνει ακόμα μια απόδοση της Επιστολής του Πέτρου στον Φίλιππο, ένα κείμενο με τον τίτλο "Ιάκωβος" και το λεγόμενο "Βιβλίο του Αλλογενούς". Είναι γραμμένο στην κοπτική γλώσσα και έχει υποστεί φθορές με το πέρασμα των αιώνων, που είχαν ως αποτέλεσμα την απώλεια αρκετών τμημάτων του. Το κείμενο αυτό έρχεται να επιβεβαιώσει την αναφορά του Επισκόπου Ειρηναίου του Λούγδουνου (180 μ. Χ) σε αυτό και πιθανολογείται πως γράφτηκε μεταξύ του 130 και 170 μ. Χ στα ελληνικά, από μια σέκτα Γνωστικών, που ονομάζονταν Καϊνίτες. Από το 1970, έτος που ανακαλύφθηκε έως το 2002 που γνωστοποιείται η κατοχή του από τη Φρίντα Τσάκος, το χειρόγραφο αλλάζει χέρια συνεχώς, μεταφράζεται και η χρονολόγησή του το τοποθετεί χρονικά πλέον μεταξύ του 220 και του 340 μ. Χ. Πριν από περίπου ένα μήνα, λοιπόν, η National Geographic Society το παρουσίασε επισήμως, μαζί με μια έκδοσή του που κυκλοφόρησε ταυτόχρονα σε αρκετές γλώσσες και σχεδόν αμέσως ξεκίνησαν οι διαφωνίες και οι συζητήσεις στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, τα οποία, δημιούργησαν αρκετά εσφαλμένες εντυπώσεις (τουλάχιστον στην Ελλάδα), αφού μιλούσαν για ένα κείμενο που ανατρέπει τα θεμέλια της χριστιανικής πίστης και αποκαθιστά τον Ιούδα στα "μάτια" της ιστορίας. Το κείμενο, λοιπόν, μας διηγείται πως τρεις ημέρες πριν από την εορτή του Πάσχα, ο Ιούδας ομολόγησε την πίστη του στο πρόσωπο του Ιησού, ως απεσταλμένου υιού του Θεού, ενώπιον όλων των μαθητών. Ο Ιησούς, σε αναγνώριση του θάρρους του Ιούδα, του αποκαλύπτει πολλές απόκρυφες γνώσεις, τον θεωρεί ανώτερο όλων των μαθητών και του ζητά να "θυσιάσει τον άνθρωπο που τον ενδύει", δηλαδή να τον προδώσει και να τον βοηθήσει να απαλλαγεί από το ανθρώπινο σώμα του, γεγονός που θα συνέβαινε με το σταυρικό του θάνατο. Ο Ιούδας εκπληρώνει την επιθυμία του Κυρίου του. Από την πρώτη στιγμή που μελέτησα το κείμενο, μου δημιουργήθηκαν μέσα μου πολλές και σοβαρές πιστεύω απορίες. Πρώτα από όλα, ξεκίνησα από την προφανέστερη. Γιατί επελέγη να δημοσιευτεί αυτό το κείμενο λίγες ημέρες πριν το Πάσχα. Η απάντηση είναι εύκολη, επειδή τότε ήταν η κατάλληλη περίοδος για δημοσιότητα. Διαβάζοντας, όμως άρθρο του περιοδικού "Τρίτο Μάτι", ενημερώθηκα και για μια άλλη παράμετρο. Υποστηρίζει λοιπόν το περιοδικό, πως Βατικανό και ραββίνοι του Ισραήλ, έχουν έρθει από καιρό σε συνεννόηση ώστε να αποκατασταθεί η εικόνα του κακού Ιουδαίου Ιούδα, που έγινε η αιτία να θυσιαστεί ο αρχηγός των εκκλησιών των χριστιανών και στηρίζουν την πεποίθησή τους αυτή σε άρθρο που είχε λίγους μήνες πριν δημοσιευτεί σε μεγάλη εφημερίδα της Μεγάλης Βρετανίας, που "προφήτευε" αυτό ακριβώς το πράγμα. Σύμπτωση, συνομωσιολογικό σενάριο ή πραγματικότητα; Αυτό το ερώτημα δεν είναι εύκολο να απαντηθεί. Οι επόμενες απορίες μου έχουν να κάνουν περισσότερο με το.. "φιλολογικό" περιεχόμενο. Καταρχήν, μου ακούγεται ιδιαιτέρως περίεργο το γεγονός ότι ο Ιησούς αποφασίζει να ζητήσει κάτι τόσο σοβαρό από έναν μαθητή του, χωρίς να του δώσει κανένα χρονικό περιθώριο για αν το σκεφτεί. Η απόφαση για προδοσία ενός αγαπημένου (το λιγότερο) προσώπου, δεν γίνεται μέσα σε τρεις ημέρες και υπό αυτό το πρίσμα ακούγεται αδιανόητο να αποφάσισε τόσο γρήγορα ο Ιούδας. Τρία χρόνια δημόσιας δράσης, ο Ιησούς γιατί δεν έκανε την παραμικρή νύξη που θα έδινε τον απαιτούμενο χρόνο στο μαθητή του να προετοιμαστεί; Έπειτα, αν ο Ιούδας είχε συναισθανθεί το ποιος ήταν ο Δάσκαλός του και τι του ζητούσε, για ποιο λόγο να λάβει χρήματα για την προδοσία, αφού για εκείνον αποτελούσε μια μυστική συμφωνία με τον Ιησού; Θα μπορούσε να πει κανείς πως έτσι, μέσω του χρηματισμού, θα γινόταν ευκολότερα πιστευτός, όμως μπορούσε να βρει και άλλες δικαιολογίες, όπως για παράδειγμα ότι είχε διαπιστώσει πως ο Δάσκαλος ήταν ένας βλάσφημος ψευδοπροφήτης, κατηγορίες για τις οποίες και καταδικάστηκε, τελικά. Είναι να αναρωτιέται κανείς, επίσης, το κατά πόσο μπορεί να θεωρηθεί Σωτήρας ένας άνθρωπος που ενδιαφέρεται μόνο για την απαλλαγή του θνητού του σώματος. Ο Ιησούς έτσι παρουσιάζεται στο κείμενο, όπως παρουσιάζεται να μην προσφέρει κανένα ηθικό δίδαγμα, όπως συμβαίνει στα τέσσερα ευαγγέλια, παρά μόνο χλευασμό στους μαθητές του και απόκρυφες, μη πρακτικές γνώσεις στον Ιούδα. Του μιλάει για κοσμολογία, τον διδάσκει για τον κάτω κόσμο και τα πνεύματα. Πουθενά κάτι που θα μπορούσε να αλλάξει τη ζωή όλων των ανθρώπων, καμία αναφορά στο νόμο της αγάπης, το νόμο της συγχώρεσης και την "κοινωνία" του ανθρώπου με το Θεό. Μια διφορούμενη αναφορά γίνεται στην περίφημη, μυστηριώδη "Αγία Γενεά", την οποία κανείς άνθρωπος με θνητή γέννηση δεν μπορεί να προσεγγίσει. Όμως, ο Ιούδας θα ανέλθει σε αυτή τη γενιά, όπως ισχυρίζεται το κείμενο, και μάλιστα κατά τις έσχατες ημέρες οι άνθρωποι θα αναθεματίσουν την ανέλιξή του αυτή, αφού για αιώνες θα έχουν συνηθίσει πως έχει αποκλειστεί από τον κύκλο των μαθητών, αν και για τον Ιησού δεν θα πάψει ποτέ να λογίζεται ως ένας και μάλιστα ο ανώτερος από αυτούς. Στα κανονικά ευαγγέλια, ο Ιησούς φαίνεται να απορρίπτει τις οποιεσδήποτε διακρίσεις μεταξύ των μαθητών του, στο κείμενο του Ιούδα η.. διαφήμιση του προσώπου είναι εμφανέστατη. "θα γίνεις ο δέκατος τρίτος και θα αναθεματιστείς από τις άλλες γενιές και θα έρθεις να κυβερνήσεις επάνω σε αυτές. Στις έσχατες ημέρες θα αναθεματίσουν την ανύψωσή σου στην Αγία Γενεά". Η εμπάθεια των Γνωστικών απέναντι στους Επισκόπους φαίνεται και από τα σκληρά λόγια που χρησιμοποιεί ο Ιησούς για αυτούς, αφού ούτε λίγο ούτε πολύ τους χαρακτηρίζει ομοφυλόφιλους πόρνους που διαστρέφουν εσκεμμένα το περιεχόμενο της διδασκαλίας του και προφητεύει πως η Εκκλησία που θα δημιουργηθεί στο όνομά του, θα έχει ημερομηνία λήξης. Θα μπορούσε ίσως να βρει κανείς δεκάδες σημεία στο κείμενο που θα του γεννούσαν κάθε είδους απορία, η έκταση όμως του άρθρου δεν μου επιτρέπει να τα παραθέσω όλα, για αυτό και περιορίστηκα σε επιλεκτική αναφορά. Θέλω επίσης να σημειώσω πως η καταστροφή τμημάτων του κώδικα δεν επιτρέπει την εξαγωγή ολοκληρωμένων συμπερασμάτων. Το κείμενο του Ιούδα, δεν είναι τόσο ανατρεπτικό όσο παρουσιάστηκε από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Είναι μέσα στο γνωστό και από άλλα κείμενα ύφος των Γνωστικών, με το οποίο μπορεί κανείς να συμφωνεί ή να διαφωνεί, ανάλογα με τις πεποιθήσεις του. Δεν θεωρώ πως διηγείται κάτι καινούριο, κάτι που δεν είχαμε ξανακούσει, αφού και ο Καζαντζάκης έχει κάνει αναφορά σε μια τέτοια εκδοχή στο αριστουργηματικό του μυθιστόρημα "Ο Τελευταίος Πειρασμός". Σαφέστατα και έχει σπουδαία ιστορική αξία, όπως και κάθε άλλο κείμενο που έχει ή που πρόκειται να ανακαλυφθεί αλλά πέραν τούτου δεν βρίσκω καμία άλλη ανατροπή. Η παρουσίασή του συνοδεύεται από πολλές απόψεις και πιθανολογίες, που ο καιρός και η έρευνα των ειδικών σε διάφορους τομείς θα αποκαλύψουν στο προσεχές μέλλον. Ως τότε, το κείμενο του κώδικα Τσάκος θα αποτελέσει το λάβαρο των πολέμιων του χριστιανισμού από τη μία και μια πολύ καλή ευκαιρία για συσπείρωση των χριστιανών και μεταστροφής της χριστιανικής κοινής γνώμης από τα σκάνδαλα που έχουν αποκαλυφθεί μέσα στους κόλπους της ιερατικής κοινότητας.

πηγη...http://www.metafysiko.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου